TÜİK verilerine göre kırmızı et üretimi 2024’te yüzde 11,7 azalarak 2 milyon 105 bin tona düştü. 2023’te 2 milyon 384 bin tonla en yüksek seviyeye çıkan üretim, son 10 yılın ilk büyük düşüşünü yaşadı. En belirgin kayıplar keçi ve manda etinde görüldü. Üretimdeki bu sert düşüşün ardından, 1 Mayıs 2025’te yayımlanan Cumhurbaşkanı Kararı ile Et ve Süt Kurumu’na ilk kez damızlık hayvan ithalatı yetkisi verildi.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2024 yılına ilişkin kırmızı et üretim istatistiklerini yayımladı. Verilere göre toplam üretim, bir önceki yıla göre %11,7 oranında gerileyerek 2 milyon 105 bin tona düştü.
Üretimdeki bu düşüşe karşılık devlet, hayvancılık sektörüne yönelik kurumsal müdahalelerini hızlandırdı. 1 Mayıs 2025 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanan Cumhurbaşkanı Kararı ile Et ve Süt Kurumu’na (ESK) damızlık hayvan ithalatı yetkisi verildi.
TÜİK’in “Kasaplık Güç Oranı” yöntemine dayalı verilerine göre, sığır eti üretimi %11,2 azalarak 1 milyon 483 bin ton, koyun eti %10,5 azalarak 509 bin ton, keçi eti %22,8 azalarak 99 bin ton, manda eti ise %10,4 azalarak 13 bin 781 ton olarak kaydedildi. Üretim dağılımında sığır eti %70,4’lük payla ilk sırayı aldı.
SIĞIR VE KOYUN ETİ ÜRETİMİ DÜŞTÜ
Alt kalemlerdeki değişimlere bakıldığında sığır eti üretimi yüzde 11,2 düşüşle 1 milyon 483 bin 42 tona geriledi. Koyun eti üretimi yüzde 10,5 azalışla 509 bin 539 ton, keçi eti üretimi ise yüzde 22,8’lik sert bir düşüşle 99 bin 532 ton olarak kaydedildi. Manda eti üretimi de yüzde 10,4 azalarak 13 bin 781 tona düştü.
2024 yılında toplam kırmızı et üretiminin yüzde 70,4’ünü sığır eti oluştururken, bunu yüzde 24,2 ile koyun eti, yüzde 4,7 ile keçi eti ve yüzde 0,7 ile manda eti izledi. 2023 yılıyla karşılaştırıldığında, sığır etinin payı küçük bir artış gösterirken, keçi eti oranı düşüş eğiliminde.
ESK’YA DAMIZLIK HAYVAN İTHALATI YETKİSİ
Et ve Süt Kurumu’nun ana statüsünde yapılan değişiklikle, kurum artık damızlık hayvan ithalatı da yapabilecek. Resmî Gazete’nin 1 Mayıs 2025 tarihli sayısında yayımlanan kararla, ESK Ana Statüsü’nün 5. maddesinde yer alan “kesimlik ve besilik” ifadesi “kesimlik, besilik ve damızlık” olarak değiştirildi.
ESK, geçtiğimiz yıl TİGEM ile birlikte 50 bin baş düve ithalatı gerçekleştirmişti. O dönemde kurumun statüsünde damızlık ithalat yetkisi bulunmamasına rağmen fiilen bu alana girmişti. Şimdi ise yasal altyapı tamamlandı.
Ayrıca Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı’nın onayıyla, Güney Amerika’dan yapılacak etçi düve ithalatı özel sektöre kapatılarak sadece Et ve Süt Kurumu’na yetki verilmişti. Bu kararın hemen ardından yapılan statü değişikliği, kamunun damızlık tedarikini tümüyle kontrol altına alma niyetini ortaya koyuyor.