2006 yılından bu yana emeklilik yaşını yaşam süresi beklentisine göre belirleyen Danimarka’da yaş sınırı her beş yılda bir yeniden değerlendiriliyor. Hali hazırda 67 olan yasal emeklilik yaşı, 2030’da 68’e, 2035’te ise 69’a yükselecek. Yeni düzenlemeye göre 1 Ocak 1971 ve sonrasında doğan herkes için emeklilik yaşı 70 olacak.
Hükümet içinden eleştiri: “Otomatik artış gözden geçirilmeli”
Sosyal Demokrat Başbakan Mette Frederiksen geçtiğimiz yıl yaptığı açıklamada, emeklilik yaşının otomatik olarak artırılmasını yeniden değerlendirme zamanının geldiğini belirtmişti. Frederiksen, “İnsanların her seferinde bir yıl daha çalışması gerektiğini söylemeye devam edemeyiz” ifadelerini kullanmıştı.
Vatandaş ve sendikalardan tepkiler yükseldi
Yeni yasa kamuoyunda ve sendikalar nezdinde büyük tepkiyle karşılandı. Özellikle ağır işlerde çalışan emekçiler, yasanın kendileri açısından adaletsizlik oluşturduğunu savundu. 47 yaşındaki çatı ustası Tommas Jensen, Danimarka basınına verdiği demeçte, “Çalışma hayatının sonu görünmüyor. Hayatım boyunca vergi ödedim, çocuklar ve torunlarla vakit geçireceğim bir dönem de olmalı,” şeklinde konuştu.
Öte yandan başkent Kopenhag başta olmak üzere birçok kentte emeklilik yaşının yükseltilmesini protesto eden gösteriler düzenlendi. Danimarka İşçi Sendikaları Konfederasyonu Başkanı Jesper Ettrup Rasmussen, yasa öncesi yaptığı açıklamada, “Bu karar tam anlamıyla adaletsiz. Danimarka’nın ekonomisi güçlü olmasına rağmen, vatandaşlara Avrupa’nın en yüksek emeklilik yaşını dayatıyoruz,” ifadelerini kullandı.
Avrupa genelinde tablo karmaşık
Emeklilik yaşlarına ilişkin düzenlemeler Avrupa genelinde farklılık göstermeye devam ediyor. İsveç’te emeklilik maaşı en erken 63 yaşında alınabilirken, İtalya’da standart emeklilik yaşı 67. İngiltere’de ise emeklilik yaşı doğum tarihine göre kademeli olarak artıyor. Fransa’da geçtiğimiz yıl çıkarılan yasa ile emeklilik yaşı 62’den 64’e çıkarılmış, karar yoğun protestolar eşliğinde mecliste oylama yapılmadan yürürlüğe sokulmuştu.
Danimarka’da yürürlüğe giren yeni yasa ile birlikte, Avrupa’daki emeklilik yaşlarına ilişkin tartışmaların önümüzdeki dönemde daha da yoğunlaşması bekleniyor.