Nöbetçi Eczaneler
“HASTALIK ÜLKEMİZDE İLK KEZ 2002 YILINDA TOKAT’TA GÖRÜLDÜ”
Özsoy, “İlk olarak Kırım’da, ardından Kongo’da tanımlanan virüsün aynı olduğu 1969 yılında ortaya konulmuş ve hastalık Kırım Kongo Kanamalı Ateşi olarak adlandırılmıştır. KKKA vakaları, kenelerin aktif olduğu bahar ve yaz aylarında görülmektedir. Ülkemizde ilk vaka 2002’de Tokat’ta saptanmış, hastalık en çok İç Anadolu’nun kuzeyi, Orta Karadeniz ve Doğu Anadolu’nun kuzeyinde yoğunlaşmıştır. Erzurum, Erzincan, Gümüşhane, Bayburt, Tokat, Yozgat, Sivas, Amasya, Çorum, Çankırı, Bolu, Kastamonu ve Karabük en sık görülen illerdendir. Hastalık genellikle Hyalomma marginatum türü kenelerin tutunmasıyla veya hasta/viremik hayvanların kan, doku ve vücut sıvılarına temasla bulaşır” dedi.
“TEDAVİ DESTEKLEYİCİ, AŞI ÇALIŞMALARI DEVAM EDİYOR”
Kuluçka süresinin genellikle 1-3 gün, en fazla 9 gün olduğunu belirten Özsoy, “Enfekte kan, vücut sıvısı ve dokularla temas sonrası bu süre 5-6 gün, en fazla 13 gün olabilir. Hastalığın özel bir tedavisi yoktur, tedavi destekleyicidir. Etkinliği kanıtlanmış bir aşı veya spesifik ilaç bulunmamaktadır. Ülkemizde aşı geliştirme çalışmaları sürmektedir” dedi.
“2025’TE ŞU ANA KADAR 8 VAKA, 1 ÖLÜM”
Sağlık Bakanlığı’nın hastalık kontrol çalışmalarını sürdürdüğünü vurgulayan Özsoy, “KKKA, her yıl Nisan-Ekim arasında görülür, Haziran-Temmuz’da en yüksek seviyeye çıkar. Ölüm oranı yüzde 4-5 civarındadır. 2009’da 1.318 vaka ile en yüksek sayı kaydedilmiştir. 2017’de 343 vaka tespit edilmiş olsa da hastalık halen önemini korumaktadır. 2025’te şu ana kadar biri ölümcül olmak üzere 8 vaka saptanmıştır” diye konuştu.
“KENE NE KADAR ERKEN ÇIKARILIRSA RİSK AZALIR”
Özsoy, korunma yöntemleri hakkında şu bilgileri verdi:
“Tarla, bağ, bahçe, orman ve piknik gibi kene riskinin yüksek olduğu alanlara giderken vücudu örten giysiler giyilmeli, pantolon paçaları çorap içine sokulmalı, açık renkli kıyafetler tercih edilmelidir. Dönüşte vücutta (kulak arkası, koltuk altı, kasık, diz arkası vb.) kene kontrolü yapılmalı, tutunan kene çıplak elle dokunmadan uygun bir malzeme ile çıkarılmalıdır. Çıkarılamıyorsa en yakın sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır.”
BUNLARA DİKKAT!
Hastalığın hayvanlarda belirti göstermeden seyrettiğini hatırlatan Özsoy, hayvanların kan, vücut sıvısı ve dokularına çıplak elle temas edilmemesi gerektiğini, hasta kişilerin kan ve vücut sıvılarıyla temas edenlerin ise eldiven, önlük, maske gibi koruyucu önlemler alması gerektiğini vurguladı. Kene tutunan kişilerin 10 gün boyunca belirtiler açısından kendini izlemesi, şüpheli durumda derhal sağlık kuruluşuna başvurması gerektiğini belirtti. Kenelerin kesinlikle çıplak elle öldürülmemesi, patlatılmaması, üzerine sigara basılmaması veya kimyasal madde dökülmemesi gerektiğini ifade etti.
