Nöbetçi Eczaneler
Hedef: Fiyat Kontrolü ve Kayıt Dışılığın Azaltılması
Gıda fiyatlarını denetim altına almak ve aracılık maliyetlerini düşürmek hedefiyle hazırlanan yasa taslağı, kamuoyunun görüşüne sunuldu. Sektör temsilcileri, taslağın kayıt dışılığı azaltma çabasına destek verirken, sahadaki etkilerine dair ciddi endişelerini dile getirdi.
HALDER’den Uyarı: “Komisyonculuk Hâlâ İşlevsel”
İstanbul Halciler Derneği (HALDER) Başkanı Numan Dayan, bazı maddelere destek verdiklerini belirtirken, uygulama sürecinde dikkatli olunması gerektiğini vurguladı. Komisyonculuk sisteminin üretici açısından en etkili satış modeli olduğunu ifade eden Dayan, “Üreticinin malı değer buluyorsa, bunda komisyoncunun emeği büyüktür” dedi.
Stok bildirimi zorunluluğunu prensipte olumlu karşıladıklarını kaydeden Dayan, cezaların orantılı olması gerektiğini vurguladı. Ödeme süresinin 30 günle sınırlandırılması ve banka üzerinden yapılması zorunluluğunun ise halihazırda uygulandığını hatırlattı.
Antalya’dan Sert Tepki: “Bu Sistem Üreticiyi Bitirir”
Antalya Toptancı Hal Yaş Sebze Meyve Komisyoncuları Derneği Başkanı Nevzat Akcan ise düzenlemeye sert sözlerle tepki gösterdi. Taslağın mevcut hal sistemini işlevsizleştireceğini savunan Akcan, “Bu düzenleme uygulanırsa üretici de tüketici de çıldırır” ifadelerini kullandı.
Düzenlemeyi siyasi bir hamle olarak değerlendiren Akcan, tarımın siyasetten arındırılması gerektiğini belirtti. Hal sisteminin çökmesi halinde aile çiftçiliğinin de biteceğini ifade eden Akcan, sektörün %70’inin hal dışı çalıştığını, ancak düzenlemenin bu kayıt dışılığa çözüm sunmadığını dile getirdi.
Adana’dan Sorgulama: “Gerçek Veriler Nerede?”
Adana Çiftçiler Birliği Başkanı Mutlu Doğru da düzenlemenin beraberinde birçok soru işareti getirdiğine dikkat çekti. Hal Kayıt Sistemi’nin sağlıklı veri üretip üretmediğini sorgulayan Doğru, “Hale bildirim zorunluluğunun üretici ve tüketiciye ne faydası oldu?” diyerek sistemin şeffaf biçimde değerlendirilmesi gerektiğini belirtti.
Yeni Taslakta Öne Çıkan Düzenlemeler
-
Toptancı hal kurma yetkisi belediyelerden alınarak Ticaret Bakanlığı’na devredilecek.
-
Serbest rekabeti engelleyenlere 1 milyon TL’ye kadar para cezası uygulanacak.
-
Usulsüz ürün imhasına 200 bin TL ceza ve 3 yıl destek yasağı getirilecek.
-
Tüm depolardaki ürünlerin sisteme bildirilmesi zorunlu olacak.
-
Komisyoncular, ürün bedelini 30 gün içinde banka yoluyla ödeyecek.
-
Aynı hal içinde ürün devri yasaklanabilecek.
-
Perakendecilerin sattıkları ürünün %20’sini doğrudan üreticiden alma zorunluluğu getirilebilecek.
-
Bu kurala uymayan zincir marketlere 50 milyon TL’ye kadar ceza verilebilecek.
-
Üretici örgütlerine yapılan satışlarda gelir vergisi muafiyeti uygulanacak.
-
Standartlara aykırı taşıma ve ambalajlamaya 36 bin TL ceza kesilecek.
Yeni yasa taslağı, sebze ve meyve ticaretinde köklü bir dönüşüm vaat ederken, uygulamanın başarısı, tarafların sisteme uyumuna bağlı olacak.